Kalp durması, kalp krizinden boğulmaya kadar birçok durumda ortaya çıkabilir. Kalp durduğunda vücuda kan pompalanmaz, kan basıncı sıfıra düşer ve nabız kaybolur. Bu durumda, yaşamsal önem taşıyan beyin ve akciğer gibi organlara kan pompalanmayacağından geçen her saniye hastayı ölüme biraz daha yaklaştırır. Kalp durduktan sonra, 10 saniye içinde, kişi bilincini kaybeder ve uyaranlara yanıt vermez. Böyle bir durum ile karşılaşıldığında sakin olmak çok önemlidir.

Temel Yaşam Desteği, yapay solunum ve kalp masajı kısımlarından oluşur. Bunlar sayesinde oksijenlenmiş kanın yaşamsal önem taşıyan organlara ulaşması sağlanır. Eğer suni solunum ve kalp masajı yeterli derecede bilinmiyorsa ya da eğitimini almadıysanız kesinlikle hastaya müdahale etmeyiniz. Öncelikle çevrenizde bu işin eğitimini alan olup olmadığını kontrol etmelisiniz.

Temel Yaşam Desteğini aşağıdaki basit 3 basamak ile uygulamak hayat kurtarıcı olabilir.

1) 112 tıbbi yardım ekipleri aranmalıdır. (112 telefon hattının olmadığı yerlerde dahi ulaşılabilen bir hattır.) Sağlık ekipleri gelene kadar yaralının yanında kalmak ve onu hayatta tutabilmek en önemlisidir. Eğer arazi ya da doğada iseniz hastanın yanında kalarak uyaranlara (sarsarak ve bağırmak, vb.) cevap verip vermediğini kontrol etmelisiniz. Cevap alınamıyorsa hemen 112'yi arayın ve hastanın konumu hakkında bilgi verin. 112 ye detaylı olarak adres vermeyi de sakın unutmayın. Bu durumlarda dakikalar çok önemlidir. Adresi veya konumu verdikten sonra hemen hastanın yanına dönülmelidir.


2) Hastanın solunumu kontrol edilmeli ve gerekiyorsa suni solunuma başlanmalıdır. Hasta sırtüstü yatırılmalıdır. Yanına diz üstü çöküp ve bir elinizi hastanın alnına diğer elinizi ensesine koyarak başını hafifçe arkaya doğru eğip düzenli nefes alıp almadığı kontrol edilmelidir. (Örneğin, hastanın ağız ve burnuna doğru ayna yaklaştırarak, aynanın buğulanıp buğulanmadığını kontrol edebilir.) Bazen kalp durduğunda bir kaç dakika homurtu veya horlamaya benzer solunum sesleri duyulabilir. Bu tip solunuma Agonal solunum denir ve dolaşımın durmuş olmasına rağmen beyindeki solunum merkezinin bir süre daha solunum için uyarı göndermesi sonucu olur. Bu durum ilk yardımcıyı yanıltmamalıdır. Bu durum kalbin hâlâ çalışıyor olduğu anlamına da gelmez. Hasta uyaranlara yanıt vermiyor ve nefes almıyorsa (veya anormal nefes alıyorsa) Temel Yaşam Desteği uygulamaya başlanmalıdır. Hasta normal nefes alıp vermiyorsa, bir eliniz hâlâ hastanın ensesinde olmalı, diğer elinizle de burnunu kapatın ve ağızdan ağza nefes verin. İşlem sırasında hastanın ağzına mendil veya tülbent gibi, havanın geçişini engellemeyecek ince bir kumaş da örtülebilir. Başınızı hastanın göğsüne çevirip hareket edip etmediğini kontrol eder. Hastaya verilen her nefeste hastanın göğsü kalkıp iniyorsa uygulanan yapay solunum amacına ulaşıyor demektir. Bir nefes daha verilmelidir.


3) Hastanın nabzını kontrol edip ve kalp masajına başlanmalıdır. İki parmağınızı erkeklerde âdemelmasına (tiroid kıkırdağı; boynun ön tarafında, orta hattaki çıkıntı) koyun ve soluk borusunun yanındaki çukura parmakları kaydırın. Nabız atıyorsa bu noktada parmak uçlarıyla hissedilir. Eğer nabız alınamıyorsa veya emin değilseniz kalp masajına başlayın. Ellerinizi, bir eliniz diğerinin üstünde olacak biçimde, hastanın iki göğsünün arasına, orta hatta yerleştirerek yapın. Bu şekilde, her seferinde 3-5 cm'lik bir hareket sağlayarak, saniyede yaklaşık 1-2 kez olmak üzere (80-100/dakika), 15 kez bastırın (Masaj sırasında çatırtı sesi duyabilirsiniz. Korkuya kapılmayın. Ses kıkırdak veya kemik kırılması sesi olabilir. Böyle bir durumda kalp masajının yapılmaması, kemik kırılmasından daha tehlikelidir. Masaja devam edilmelidir.) Tekrar 2 nefes verip ve kalp mesajı tekrarlanmalıdır. Yardım ulaşana kadar bu işlemler yapmaya devam edilir. Eğer hastaya yardım edebilecek 2 kişi var ise, bir kişi suni solunumu diğeri kalp masajını hiç ara vermeden uygulamalıdır. Bu durumda Temel Yaşam Desteği sırayla 1 suni solunum, arkasından 5 kalp masajı şeklinde devam etmelidir. Çocuklara kalp masajı yapılırken daha hassas davranılmalı ve aşırı yüklenilmemelidir. Çocuklara kalp masajı yapmak için elin 3. ve 4. parmağını göğüste memelerin ortasının 1 - 1.5 cm kadar altına koyarak, göğüs 1.5 - 3 cm kadar çökecek şekilde nazikçe bastırılarak kalp masajı yapılır. En az 3 dakikada bir kalbin kendi kendine çalışmaya başlayıp başlamadığını anlamak için nabız kontrol edilmelidir. Kalp kendiliğinden çalışmaya başladığı anda kalp masajına son verilmelidir. Kalp kendiliğinden çalışmaya başlamadıysa tıbbi yardım gelinceye kadar uygulamaya devam edilmelidir.