Geçmişi Osmanlı dönemine dayanan ve günümüze kadar zenginliğini yitirmemiş olan Gülhane Parkı, bir diğer adıyla Sarayburnu Parkı olarak da bilinmektedir. Eminönü ilçesinde yer almakta olan park, 1912 yılından beri hizmet vermektedir.

Döneminde Topkapı Sarayı’nın bahçelerinden biriydi. Bahçe güller, laleler ve çeşitli çiçeklerle doluydu. Aynı zamanda bu park, Tanzimat Fermanı’nın okunduğu yer olarak da tarihte büyük önem taşımaktadır.

Eski dönemlerde padişahlar tarafından kötüye kullanılan bu bahçe, o dönemde “Bitli Kağıthane” olarak anılırmış. 1926 yılında Atatürk heykelinin ilk kez buraya dikildiği bilinmektedir. Ayrıca Atatürk burada ilk defa 24 Kasım 1928 tarihinde Latin harflerini tanıtmış, ilk dersini burada vermiştir.

Gülhane Parkı Gezilecek Yerler

Bizans Sarnıcı

Çevresi ağaçlarla kaplanmış, hemen bitişiğinde 1911 yılında yapılmış Osmanlı çeşmesi bulunmaktadır. Bu sarnıcın 5 yüzyılın ilk döneminde yapıldığı düşünülmektedir. Bizans döneminde sarnıç, sarayın su ihtiyacını tedarik etmek amacıyla yapılmıştır. Geçmişte ise, uzun bir süre akvaryum olarak kullanılmıştır.

Gotlar Sütunu

Park alanı içerisinde, ilk dikkat çeken yapılardan biridir. 18 metrelik yüksekliği ile “Gothos” kelimesi yazılmış bir sütundur. Mermer malzemesinden yapılmış bu tek sütunun üzerinde kartal arması bulunmaktadır.

Bizans Yetimhanesi

Gotlar Sütunu’nundan aşağıya doğru ilerleyince, demir parmaklıklar ile çevrelenmiş bir kalıntı topluluğu gözükmektedir. 579 yılında Bizans imparatoru olan I. Justinianos ve karısı Sophia tarafından yaptırılmış olan Bizans Yetimhanesidir. Bu yetimhane; yakınında bulunan Demetrius ve Aziz Menas kiliselerinden elde edilen gelirler ile yıllar boyunca yetim çocukların temel ihtiyaçları burada karşılanmıştır.

Alay Köşkü

Parkın tam köşesinde, surların üzerinde yer alan köşktür. Topkapı Sarayı’nın sokak ve caddelerine bakan tek yapıdır. 1819 yılında Sultan II. Mahmut tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Park içerisine girerken, solda bulunan taş rampa aracılığıyla padişahların Saray ile Alay Köşkü arasında at ile seyahat edebilmeleri için yapıldığı bilinmektedir. Osmanlı Sultanları bu köşk pencerelerinden, resmi geçitleri izlemiş ve halkı selamlamıştır. Bu yapının adı bazı kaynaklarda “Selam Köşkü” olarak da geçmektedir.

Zeynep Sultan Camii

Alay Köşkünün sağ tarafında bulunan duvarı takip ederek Alemdar Caddesi’ne vardığınızda, çeşme kapısının karşısında camiyi göreceksiniz. Lale devri sultanı olan III. Ahmet’in elliye yakın çocuğundan birinin ismidir Zeynep. Cami, 1769 yılında baş mimar Tahir Ağa tarafından inşa edilmeye başlanmıştır. Türk barok mimari stili görülmektedir. Bu mimari yapıda hem batından, hem de Türk motifleri bulunmaktadır. Yapıda bulunan yüksek kubbe kasnağı, bu yapı Bizans Kilisesini andırmaktadır. Caminin iç kısmı sultan mahfili ve ahşaptan yapılmıştır. Üzerini örten ana kubbenin, dört etrafında küçük yarım kubbeler vardır. Caminin duvarları ile çevrilmiş hazire kısmında Alemdar Mustafa Paşa yatmaktadır. Caminin arka kısmında, Sıbyan Mektebi bulunmaktadır. Dönemin ilk okulu olarak kullanılmıştır ve 1988 yılında Türkiye Anıtlar Derneği’ne tahsis edilmiştir.

Cafer Ağa Medresesi

Zeynep Sultan camisinin karşısında bulunmaktadır. Fakat ne yazık ki, burada yer alan hediyelik eşya dükkanlarının arasında barındığı için ilk görüşte fark edilmez. Cafer ve Gazanfer Ağalar, o dönemde Baş hadım ağası olarak görevlendirilmişlerdi. 1554 yılında başlanan yapı, o dönemde Cafer Ağa’nın ölmesiyle tüm yük kardeşine kalmıştır. Gazanfer Ağa bütün giderleri üstlenerek, 1559 camiyi tamamlamıştır. Medrese avlusunda bulunan küçük odaların içlerinde, ocaklar bulunmaktaydı. O dönemde ocaklar, içerisini ısıtmak için kullanılmaktaydı.

Gülhane Parkı Nerede, Nasıl Gidilir?

Gülhane Parkı, İstanbul ilindeki Fatih ilçesinde Cankurtaran Mahallesi’nde yer almaktadır. Park yaklaşık 163 dönümlük büyük bir alan içerisindedir. Tramvay aracılığıyla gitmek için Kabataş-Bağcılar hattına binerek, Gülhane Durağı’nda indikten sonra kısa bir yürüme mesafesindeki parka varabilirsiniz. Marmaray ile parka gelmek için Sirkeci’ye kadar gelerek, buradan bir 10 dakikalık yürüyüşle veya tramvay aracılığıyla parka ulaşılabilir.