Tarihi MÖ 12. yüzyıla dayanan bu kentimizin gezilecek yerler listesine geçmeden önce biraz tarihine bir göz atalım.

Gelibolu Tarihi

Kentin kimler tarafından ne zaman kurulduğu bilinmemektedir. Fakat Truva kadar eski olduğu sanılmaktadır. Hitit İmparatorluğunun MÖ 12. yüzyılda yıkılması üzerine kent önem kazanmaya başlamıştır. Kalıntıları günümüze ulaşamamış olan kente, ilk zamanlarda Critote denirken. Yunanların koloni kurma döneminde Antik Yunancada "güzel şehir” anlamına gelen Gallipolis (Kallipolis) adı verilmiştir.

Kent önce Pers Savaşlarında, sonra da Peloponnesos Savaşında önemli bir rol oynamıştır. MÖ 6. yüzyılda Persler, Lydia Krallığını yıkarak bölgede üstünlük sağlamışlardır. MÖ 5. yüzyıl sonlarında kısa bir süre Sparta'nın denetimine girmiş, MÖ 4. yüzyıl ortalarında ise, diğer birçok kent gibi Makedonya egemenliğini kabul etmek zorunda kalmıştır. MÖ 2. yüzyılın sonlarında Roma topraklarına katılan kent, bu kez de uzun yıllar süren Roma-Pontus mücadelelerine sahne olmuştur.


MS 5. yüzyılda Got ve Hun istilalarına uğrayan ve yakılıp yıkılan kent, Bizans imparatoru I. Jüstinyen (Justinianos) döneminde (527 - 565) yeniden imar edilmiştir. İstanbul'u ele geçirmek için Emeviler pek çok kez Gelibolu üzerinden geçmişlerdir. Kent 1367 yılında Sultan Murad (1356 - 1389) tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. Stratejik konumu nedeniyle tarih boyunca çatışmalara tanık olan Gelibolu, Osmanlılar döneminde Çanakkale'nin önem kazanmasıyla etkililiğini yitirmiştir.

Gelibolu’da gezilecek yerler listesi;

Gelibolu Kalesi

Antik çağa ait kaleyi, Doğu Roma (Bizans) imparatoru I. Jüstinyen (Justinianos) (527 - 565) onartmıştır. Bugün yalnızca kıyıda görülen tek burcu sağlam kalan kalenin, 70 kuleli ve altıgen planlı olduğu, içinde 300 dolayında ev ve konak ile su sarnıçları ve cami bulunduğu, Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesinde belirtilmektedir.

Ulu Cami

Hüdavendigar Camisi olarak da bilinen yapı, Sultan Murad döneminde (1356 -1389) yapılmıştır, 1676 ve 1889 yıllarında da onarılmıştır. Ulu camiler düzenindeki dikdörtgen planlı yapının geçmişte kare planlı olduğu bilinmektedir. Kesme taştan minaresi kuzeybatıdadır.

Kasaboğlu Ali Bey Hamamı

Sultan II. Murad döneminden (1421 -1451) kalma tek mekanlı hamamın bir göbek taşıyla iki halveti vardır. Kubbeler baklavalı kuşaklara oturmaktadır.

Gallipolis Antik Kenti

Gelibolu'nun 16 km doğusunda bulunan antik kent. Gallipolis 'güzel şehir' anlamına gelir. Bu güzel şehirden günümüze hiçbir kalıntı ulaşamamıştır. Fakat Gelibolu'nun 16 km doğusunda yer alan Duran Çiftlikte bulunan kalıntılar, antik Gallipolis kentinin burada kurulmuş olduğuna ilişkin varsayımları güçlendirmiştir. Duran Çiftlik yakınındaki tepede kale temelleri, duvar kalıntıları ve birkaç mezar görülmektedir.

Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı

Marmara Bölgesinde yer alan milli park, adını bulunduğu yarımadadan almaktadır. Saros Körfezindeki Ece Limanıyla Çanakkale Boğazı kıyısındaki Akbaş iskelesini birleştiren çizginin güneybatısında kalan yaklaşık 33.000 hektarlık bir alana yayılmıştır. Bu alan, 2 Kasım 1973 tarihinde, Çanakkale Savaşlarının izlerini ve anısını korumak, bitki toplumu, jeomorfolojik yapı vb. kimi doğal değerleri yaşatmak amacıyla, milli park olarak düzenlenmiştir.

Yaklaşık 190 bin Türk ile 200 binin üzerinde yabancı askerin yaşamını yitirdiği, Birinci Dünya Savaşı Çanakkale Kara ve Deniz muharebelerinin yapıldığı topraklar park sınırları içinde bulunmaktadır.

Çanakkale Şehitleri Anıtı

Milli Park alanı içinde yer alan şehitlik ve anıtların en büyükleri Avustralya, İngiltere, Yeni Zellanda anıtlarıyla birlikte, Hisarlık Burnu'ndaki Çanakkale Şehitleri Anıtı'dır. Anıtın yapımına 1954 yılında başlanmış ve inşası 1960 yılında tamamlanmıştır. 4 m yüksekliğindeki bir platform üzerinde, 39,75 m yüksekliğindeki granit bir anıt yer almaktadır. Dıştan 25x25 m, içten 16x16 m ölçülerindedir. Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'nda bu savaş anıtlarının dışında, Maeste Koyu, ikizler Koyu, Ertuğrul Koyu, Hisarlık Tepesi, Alçı Tepesi, Zığındere, Kereviz Deresi, Tekke köyü, Arıburnu, Kilitbahirtaş Yaylası, Seddülbahir Savaş Alanı, Anafartalar Savaş Alanlarında yer alan Kaba Tepe, Kanlı Sırt, Conkbayırı, Suvla Ovası ve Kakma Dağı savaş kalıntıları ziyaret edilebilir.


Ayrıca parkın sınırları dahilinde birçok sit alanı ve tarihi anıt da yer almaktadır. Yangınlarla büyük zarar gören doğal bitki örtüsü; maki, kızılçam ve meşe ağaçlarından oluşur. Park alanındaki yabanıl hayvanlar ise porsuk, yaban domuzu, kurt, sansar, sincap ve tavşan ile Tuz Gölü çevresinde toplanan su kuşlarıdır. Ziyaretçilerin konaklaması için yeterli altyapı yoktur. Sadece Morto Koyu'nda bir otel ve Kum Limanı'nda bir kamping vardır.

Gelibolu Nerede, Nasıl Gidilir?

Gelibolu-İstanbul arası 266 km olup, Avrupa Otoyolu O-3 ve E84 üzerinden Gelibolu'ya ulaşabilirsiniz. Çanakkale merkezden Gelibolu'ya sürekli araç bulabilirsiniz.