Söke, Aydın ilinin batısında, Büyük Menderes Ovasında kurulu ilçe merkezi ve yerleşmedir..


Söke'nin tarihi MÖ 5 binli yıllara kadar uzanmaktadır. Hititlerin Söke yöresinde egemen oldukları bilinmektedir. Daha sonra bölgede Karialılar ve İonialılar egemenlik sürmüşlerdir, İonialılar, Söke yakınlarında Miletos, Didyma, Priene, Myus kentlerini kurmuşlardır. MÖ 800'lerde Frigyalıların, MÖ 670'de Lidyalıların egemenliğine giren kent, zengin bir ticaret merkezi olmuştur. Miletos'dan başlayarak Asya'ya uzanan ünlü Kral Yolu, Lidyalıların döneminde yapılmıştır.

Söke Tarihi

MÖ 547'de Persler tarafından ele geçirilen yerleşme, daha sonra Büyük İskender'in imparatorluğuna katılmıştır. MÖ 64'de Romalılar Söke'yi kontrolleri altına almışlardır. Meandropolis adıyla anılan kent, 1071'den sonra zaman zaman Selçuklu egemenliğini yaşamış ve Akçaşehir adını almıştır. 1300'lerde Aydınoğlu Beyliği'nin egemenliği döneminde bölgeye yerleşen boylardan birinin beyi Süleyman Şah tarafından dedesi Söke Bey'in adı bölgeye verilmiştir. Yöre 1426'da Menteşeoğlu Beyliği'nin merkezi olmuştur. 1451'de kesin olarak Osmanlı topraklarına katılan yerleşim, bu dönemde Menteşe Sancağı merkezi olarak kalmıştır. 18. yüzyıl başlarında Siğla sancak merkezi olan Söke, 1868'de Aydın'a bağlanmış, 1891'de de belediye olmuştur.

Dilerseniz yazımızın geri kalan kısmında Söke gezilecek yerler listesini inceleyelim.

Karine Antik Kenti

Ege Denizi'ne boğazlarla bağlı Karine Gölü'nün uç noktasında, Karakol Burnu çevresindeki antik kent. Sit alanı olan kent çevresinde konaklama olanağı yoktur.

Çamiçi (Bafa) Gölü

Büyük Menderes Irmağı'nın Latmos Körfezi'nin ağzını doldurmasıyla oluşmuştur. Doğal güzelliklerinin yanı sıra antik Miletos, Myus, Priene kent kalıntılarına da yakındır. Gölde balık avı da yapılabilmektedir.

Karina (Karine) Gölü

Bir lagün (denizle bağlantısı olan su birikintisi-Denizkulağı) gölüdür. Denizden Menderes Deltası'nın kıyı parçasıyla ayrılır. Göl alanı 4,5 kilometrekaredir. Kıyıları, gezi ve dinlenme alanı olarak değerlendirilmektedir.

Magnesia Ad Maeandrum Antik Kenti

Magnesia Ad Maeandrum, Büyük Menderes’in küçük bir kolu üzerinde Söke’ye 17 km uzaklıkta yer alan antik İonia kentidir.

Kentte 1891-1893 yılları arasında yapılan kazı çalışmalarını Cari Humann yönetmiştir. Bu çalışmaların sonuçları 1904'te J. Kohte ve C. Watzinger tarafından yayımlanmıştır. Kazı çalışmaları 1984 yılında Doç. Dr. Orhan Bingöl tarafından yeniden başlatılmıştır. Bugün kentteki en önemli kalıntı MÖ 2. yüzyılda Mimar Hermogenes tarafından yapılan Artemis Tapınağı'dır. Bu tapınağın Tanrıça Kibele'ye ait daha eski bir tapınağın yerine inşa edildiği sanılmaktadır. Kireç taşından 41x67 metre boyutlarındaki yapının sütun kaideleri Efes'dekilere benzer, İon üslubundaki sütun gövdeleri üzerinde 32 yiv yer alır.

Myus (Myos) Antik Kenti

Söke'nin 30 km güneyindeki Avşartepe’de yer alan antik kenttir.

Karia'nın batı kıyısında yer alan Myus'u, Strabon'un aktardığına göre, Atina'nın efsanevi kralı Kodros’un oğlu Kydrelos kurmuştur. İonia Birliği'ne (Ponionion) üye olmuş, fakat önemli bir rol üstlenmemiştir. Miletos'un gölgesi altında kalmıştır.

Priene Antik Kenti

Söke'nin 15 km güneyinde, Güllübahçe’de yer alan antik İon kenti.

İonia Birliğinin siyasal ve dinsel merkezi Panionion, Priene'nin toprakları içinde bulunduğundan, kent İonia'nın en eski yerleşmelerinden biridir. Efsaneye göre, Atina'nın efsanevi kralı Kodros'un torunu Aipytos'un kurduğu kentin ilk olarak nerede bulunduğu bilinmemektedir. Kentin bu ilk yerinden günümüze sadece Athena Portresi olan bir sikke ulaşabilmiştir.

Milet (Miletos) Antik Kenti

Söke Ovasının ortasında yer alan Milet (Miletos) antik dönemde Latmos körfezinin girişinde yer alan önemli bir liman kenti ve İyonya’nın merkeziydi. Üstelik burada bilimin ve felsefenin temeli atılmıştı. Büyük Menderes nehrinin getirdiği alüvyonlar civardaki Priene ve Heraklia gibi kentlerle birlikte Milet’inde 8 km kadar kıyıdan uzaklaşmasına neden oldu, kentin karşısında yer alan Lade Ada­sı Söke Ovasının ortasında bir tepeye; Latmos Körfezi ise Bafa Gölü’ne dönüştü.

Didyma Antik Kenti

Söke'nin güneybatısında, Didim ilçesinin güneyindeki kalıntılar, antik dünyanın sayılı bilicilik (kahinlik/kehanet) merkezlerinden Didyma’dır.

Arkaik dönemde yüzyıl kadar Brankhidai denilen rahip ailesince yönetilen kent, daha sonra Miletos'a bağlı kutsal bir yerleşme niteliği kazanmıştır. Buradaki bilicilik merkezine danışan ünlüler arasında II. Neho ve Kroisos (Krezüs - Karun) sayılabilir. MÖ 499’da Perslere karşı ayaklanan İonia kentleri büyük bir bozguna uğradıktan sonra, kent yakılıp yağmalanmıştır. MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda bilicilik merkezinin durumu hakkında pek bir bilgi bulunmamaktadır. Fakat MÖ 331'de Didyma rahibi, Büyük İskender'i “Zeus'un oğlu ilan eder."

Söke Nerede, Nasıl Gidilir?

Aydın iline bağlı bir ilçemiz olan Söke'ye İzmir yönünden ulaşmak için; İzmir - Aydın otobanındaki Germencik mevkinden Söke ayrımından çıkış yaparak, Muğla yönünden gelecekler ise Yatağan'dan Milas üzerine gelerek Kuşadası istikametine doğru giderek Söke'ye ulaşabilirler.